Öd Kisəsi: Funksiyası, Xəstəlikləri və Müalicə Üsulları
Öd kisəsi həzm sisteminin mühüm orqanlarından biridir. Bu kiçik, armudşəkilli orqan qaraciyərin altında yerləşir və həzm prosesində əhəmiyyətli rol oynayır. Gəlin öd kisəsinin funksiyalarını və sağlamlığını qorumaq üçün vacib məlumatları nəzərdən keçirək.
Öd Kisəsinin Funksiyaları
Öd kisəsinin əsas vəzifəsi qaraciyər tərəfindən istehsal edilən öd mayesini toplamaq və saxlamaqdır. Bu maye yağlı qidaların həzmində kritik rol oynayır. Yemək zamanı öd kisəsi yığılır və ödü onikibarmaq bağırsağa göndərir.
Öd Kisəsi Xəstəlikləri
Öd Daşları
Ən geniş yayılmış öd kisəsi problemi öd daşlarının əmələ gəlməsidir. Bu daşlar xolesteroldan və ya bilirubindən formalaşa bilər. Risk faktorlarına daxildir:
- Artıq çəki
- 40 yaşdan yuxarı olmaq
- Qadın cinsi
- Diabetə malik olmaq
Xolestistit
Öd kisəsinin iltihabı olan xolestistit, adətən öd daşları səbəbindən yaranır. Əsas simptomları:
- Sağ yuxarı qarın nahiyəsində kəskin ağrı
- Ürəkbulanma
- Qızdırma
- İştahsızlıq
Müalicə Üsulları
Konservativ müalicə(dərman maddələri ilə müalicə) – əgər xolestetis varsa (istər xroniki, istər kəskin) dərman vasitəsilə tam şəkildə sağalır.
Cərrahi Müalicə
Xolesistektomiya – öd kisəsinin cərrahi yolla çıxarılması ən effektiv müalicə üsuludur. Bu əməliyyat iki üsulla aparıla bilər:
- Laparoskopik (minimal invaziv)
- Açıq cərrahi əməliyyat
Profilaktika və Həyat Tərzi Dəyişiklikləri
- Sağlam çəkinin qorunması
- Balanslaşdırılmış qidalanma
- Fiziki aktivlik
- Bol su qəbulu
Nə Zaman Həkimə Müraciət Etməli?
Aşağıdakı simptomlar müşahidə edildikdə dərhal həkimə müraciət edilməlidir:
- Qarının sağ yuxarı hissəsində intensiv ağrı
- Yüksək hərarət və titrətmə
- Dəri və gözlərdə saralma
- Tünd rəngli sidik
Diaqnostika
Öd kisəsi problemlərinin diaqnostikasında istifadə edilən müasir üsullar:
- Ultrasəs müayinəsi
- MRT
- KT
- Qaraciyər funksiya testləri
Xəstəliklərin Profilaktikası
Öd kisəsi xəstəliklərinin qarşısını almaq üçün tövsiyələr:
- Yağlı və qızardılmış qidalardan uzaq durmaq
- Çəkiyə nəzarət etmək
- Müntəzəm idmanla məşğul olmaq
- Düzgün qidalanma rejimi
Nəticə
Öd kisəsi sağlamlığı ümumi həzm sistemi sağlamlığının vacib bir hissəsidir. Düzgün həyat tərzi və vaxtında həkim müayinəsi bir çox öd kisəsi problemlərinin qarşısını ala bilər. Simptomlar yarandıqda gecikdirmədən mütəxəssis məsləhəti almaq vacibdir.
